Po latach w Eberswalde – Tutaj nie ma już nienawiści
Wersja online stałej wystawy
Od września 1944 do kwietnia 1945 roku w Eberswalde znajdował się podobóz KZ Ravensbrück, miejsce terroru i pogardy.
Od lata 2008 dwa zachowane baraki należą do Stowarzyszenia Młodzieżowo-Kulturalnego Exil e.V., które stworzyło tu miejsce pamięci i ośrodek działań przeciwko rasizmowi w przeszłości i dzisiaj.
Tematem naszej wystawy nie są dowódcy, armie ani osiągnięcia techniki wojennej. Stawiamy natomiast pytanie, jakie znaczenie ma wojna, obóz koncentracyjny i praca przymusowa dla pojedynczego człowieka.
Wśród więźniarek podobozu w Eberswalde było wiele młodych kobiet z Warszawy. Trzy z nich opowiadają nam swoją historię.
Wystawa jest naszym wkładem w dzieło tworzonej wspólnie przez Niemców i Polaków wolnej i demokratycznej Europy.
WizytazWarszawy
W ostatnim tygodniu czerwca odwiedziły nas Wacława Gałęzowska i Marianna Bogusz. Przybyły w towarzystwie Katarzyny Bogusz i Pawła Zabratyńskiego, wnuczki i wnuka Marianny Bogusz.
W grudniu, z powodu zimowej aury starsze panie nie mogły przyjechać na otwarcie wystawy, za to teraz dane nam było w promiennych blaskach słońca spędzić sporo czasu na podwórzu przed barakami, a także robić spacery i wycieczki.
Trzeciej pani z Warszawy, Janinie Wyrzykowskiej, życzymy szybkiego powrotu do zdrowia.
W 1999 roku zostałyśmy po raz pierwszy zaproszone do Eberswalde. Zobaczyłam resztki baraków, w których mieszkałyśmy, i nie mogłam powstrzymać się od łez. Przypomniała mi się cała groza. Jednak w ciągu następnych dni okazano nam tyle życzliwości i ciepła. Tutaj nie ma już nienawiści.
Janina Wyrzykowska
Młodość ma swoje prawa. Niech z nich korzysta. Bo ja sama nie miałam młodości, byłam jeszcze dzieckiem i musiałam stać się dorosła. Tylko to miejsce trzeba otoczyć szacunkiem, bo tutaj ludzie strasznie cierpieli.
Wacława Gałęzowska
Dla mnie jest najważniejsze, że coś po nas zostanie. Ci młodzi ludzie pielęgnują pamięć. Krok po kroku powinni dalej tym się zajmować, tak byśmy przy kolejnej wizycie mogły im powiedzieć: Jesteśmy z was dumne!
W 1999 roku zostałyśmy po raz pierwszy zaproszone do
Młodość ma swoje prawa. Niech z nich korzysta. Bo ja
Dla mnie jest najważniejsze, że coś po nas zostanie. Ci młodzi